Yakın zaman öncesine kadar şehri ve doğayı birbirinin zıttı mekânlar olarak görüyorduk. Şehir, hızlı, kabuğuna çekilmiş, kendi kültürünü yaratmış meskûn bir alandı. Doğa ise, uzaktaydı. Yabandı. Birçoğumuz için sadece belgesellerde yaşıyordu.
Yaşadığımız üç büyük felaket; pandemi, iklim krizi ve deprem, insanın kendisiyle ve doğasıyla yüzleşmesini sağladı. Gördük ki, şehirleri ve doğayı birbirinin içine geçmiş mekânlar olarak görmek ve planlamak zorundayız.
Eylül 2019’da sel, orman yangınları, pandemi gibi felaketleri henüz yaşamamışken, iklim krizinin olası etkilerini öngörerek sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin tamamını benimsedik ve İzmir Büyükşehir Belediyesi 2020-2024 Stratejik Planı’na dahil ettik. “İzmir’in doğayla uyumlu yaşamın örnek şehirlerinden biri olması” bu plandaki yedi stratejik amacımızdan biri.
2019’da Türkiye’de 31 kentin üyesi olduğu ve sekretaryasını yürüttüğümüz ‘Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Ağı’nı kurduk. İzmir’in bütüncül bir bakışla sürdürülebilir kalkınma temelli yönetilebilmesi amacıyla belediyeler, özel sektör, üniversiteler, STK’lar, bölgesel-ulusal ve uluslararası kurumların katılımıyla bir kent ittifakı oluşturduk. UNDP, AB, Avrupa Konseyi, UCLG ve ICLEI gibi uluslararası kuruluşlar ile çözüm ortaklıkları geliştirdik.
İzmir’in benzersiz doğasını yaşatmak için üç stratejik doküman hazırladık. İzmir İklim Eylem Planı ile Büyükşehir Belediyemizin tarafı olduğu Başkanlar Sözleşmesi kapsamında 2030 yılına kadar sera gazını şehrimizde yüzde 40 azaltmayı hedefliyoruz.
Doğayla Uyumlu Yaşam Stratejimiz, İzmir’in bu alandaki tüm eylemlerini bütünleştiren bir ufuk tarif ediyor. İzmir’in Doğayla Uyumlu Yaşam Stratejisi’nin dört ilkesi bulunuyor. Bunların ilki; doğanın şehre nüfuz edebilmesi, İkinci ilkemiz ise, insanların doğaya nüfuzunu yönetmek. Yani şehrimizde yaşayan insanların kırsal alanlara doğal dengeyi bozmayacak, zarar vermeyecek şekilde erişimini sağlamak. Üçüncü başlığımız, İzmir’de döngüsel ekonomiyle ilgili çalışmalarımız. Son ilkemiz, İzmir’deki kırsal alan ile metropol alanı arasındaki kültürel bağlantıları güçlendirmek.
İzmir’in Doğayla Uyumlu Yaşam Stratejisi, bu ilkeleri geniş kapsamda ele alan 25 yenilikçi proje örneği sunuyor. Bu projelerden biri de bizi bir araya getiren İzmir Sürdürülebilirlik Merkezi.
İzmir’in doğayla uyumlu yaşam stratejisini hazırlarken Türkiye ve dünyada konu hakkında birikmiş tüm teori ve deneyimleri bir araya getirdik. İzmir Sürdürülebilirlik Merkezi, bu bilgilerin ve İzmir’deki özgün fikirsel üretimlerin harmanlandığı bir mekân işlevi görecek.
Gururla ifade etmeliyim ki, bu merkez; kentsel çevre ve sürdürülebilirlik stratejilerinin entegrasyonuna odaklanmış kurumsal bir yapı içerisinde, ortaklıklar kurulması yoluyla paydaşların karar alma, araştırma ve uygulama süreçlerine aktif katılımının sağlandığı, şehrin kaydettiği gelişmeyi izleyen, ölçen, değerlendiren bir sistem ile sürdürülebilirlik göstergelerinin geliştirildiği, kentimiz için sürdürülebilir karar alma mekanizmalarını ve politikaları destekleyecek araştırma ve veri-tabanının oluşturulduğu, kentli katılımını gözeten, İzmir’in öncü kent misyonunu uluslararası düzeyde temsil edecek.
İzmir Sürdürülebilirlik Merkezi’nin mimari tasarımı, İklim Eylem Planımızın öngördüğü düşük karbonlu yapılara geçiş sürecinde, sıfır karbon yapı hedefi ile önemli bir kilometre taşı olacak. Burada kamu, akademi, sivil toplum ve özel sektörün bir arada çalışabildiği araştırma, uygulama ve öğrenme programları yürüteceğiz.
Bu öngörülerle ortaya koyduğumuz “İzmir Sürdürülebilirlik Merkezi (S-Hub) Mimari Proje Yarışması”nda; özveri ile bizlerle fikirlerini paylaşan değerli jüri üyelerimize, görüşleriyle kentimize ve ülkemize yaraşır yenilikçi bir yaşam alanı yaratacak olan dostlarımıza ve tüm çalışma arkadaşlarıma şimdiden şükranlarımı sunuyorum.
Sevgi ve saygılarımla,
Mustafa Tunç SOYER
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı
Bugün hasar görmüş ve kırılgan bir dünyada yaşıyoruz. İklim krizi etkilerine, göçler, salgınlara, afetlere ve yerkürenin her yerinde farklı şiddet, hız ve şekilde gerçekleşen çevresel yıkımlara, değişimlere her geçen gün daha çok şahit oluyoruz. Bütün bunlar şehircilik ve mimarlık gibi yapı/mekân kurucu pratiklerin, farklı disiplinlerle birlikte davranarak yeni yaklaşımlar, yöntemler ve araçlar geliştirmesini acilen gerekli kılıyor. Bu aciliyetle ürettiğimiz, “Dünyaya zarar vermeyi durdurmak bir yana, onu onararak bütün varlıklar için adil bir gelecek tasavvurunu nasıl üretebiliriz?” gibi ‘basit’ bir sorunun cevabı ise şimdilik alabildiğine karmaşık. Bu meseleyi, dünya ölçeğinden Akdeniz’e, Akdeniz’den Ege’ye, Ege’den İzmir’e yaklaşarak bir sürdürülebilirlik merkezine kadar getirmeye çalıştık. Çünkü İzmir, bu durumun farkındalığının yanı sıra, sosyo-ekonomik ve coğrafi potansiyelini, nitelikli katılımlarla, olabildiğince yükselterek öncü bir şehir olmayı hedefliyor. Kendisi de yüksek nitelikte bir sürdürülebilir yapı olması beklenen bu merkezde, yerel ve özgün araştırmalar ile kurulacak işbirliklerinin de verimli sonuçlarıyla kent ve yapı ölçeğinden dünya ölçeğine katkıları olacağını düşünerek, konuya ilişkin farklı disiplinlerden tasarımcıların katılımıyla elde edilecek özgün çözüm önerileri bekliyoruz.
İzmir ölçeğinde ele alındığında ise 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yaşanan hızlı kentleşme, nüfus artışı ile artan kent-doğa ilişkisinde kopukluk kentin körfezi sıkıca saran yoğun yapılaşmış bölgesinde önemli sorunlara yol açmıştır. Bu kopukluğu gidermek biyocoğrafya ve tarihi coğrafyayı kendine referans alan çok ölçekli ve çok katmanlı bir yaklaşım ile mümkündür.
Sürdürülebilirlik Kavramına Dair: Dünyayı gözeten ve koruyan bir anlayışı basitçe özetleyebilen bir kelime henüz eksik ve böyle bir kavramı şartname gibi öz olması gereken bir belgenin kapsamında açıklayabilmek bir o kadar güç. Bu sebeple kelimenin ve kavramın kusur ve eksiklerini, şartnamenin genelinde, açıklamalar, bağlamsallaştırmalar ve beklenenler kriterleriyle telafi etmeyi uygun bulduk. Sürdürülebilirlik kelimesinin gün geçtikçe dünyanın bu haline sebep olan mevcut çıkar düzeneklerini ve insan türünü sürdürmek anlamına evrildiğini ve asıl ihtiyacın sistemin yeniden ele alınması olduğunu ve bu karmaşık problemle baş etmek için salt teknik ve teknolojik çözümlerin yeterli olmadığını düşündüğümüzü burada ifade etmek isteriz.
Nevzat SAYIN Mimar - Jüri Başkanı
Tunç SOYER İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı
Engin AKTAŞ Prof. Dr. İnşaat Mühendisi
Ebru KANDİLCİ KÖRAN İzmir Büyükşehir Belediyesi Proje Tasarım ve Geliştirme Şube Müdürü - Y. Mimar
Selen ARAS ERGENÇ İzmir Büyükşehir Belediyesi Proje Tasarım ve Geliştirme Şube Müdürlüğü - Mimar
Zeynep BİLGİLİ İzmir Büyükşehir Belediyesi Proje Tasarım ve Geliştirme Şube Müdürlüğü - Ekonomist
Duygu ARAL İzmir Büyükşehir Belediyesi Proje Tasarım ve Geliştirme Şube Müdürlüğü - Y. Mimar
Güven Eken İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanı - Dr. Ekolog
Neşe GANİÇ SAĞLAM Dr. Mimar
Bünyamin DERMAN Y. Mimar
Cemalettin DÖNMEZ Prof. Dr. İnşaat Mühendisi
Şükran NURLU İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı - Y. Çevre Mühendisi
Seda ERDEM Dr. Mimar
Can TUNÇOK İzmir Büyükşehir Belediyesi Proje Tasarım ve Geliştirme Şube Müdürlüğü - Mimar
Bülent POLAT İzmir Büyükşehir Belediyesi Proje Tasarım ve Geliştirme Şube Müdürlüğü - Büro Personeli
Vahyettin AKYOL İzmir Büyükşehir Belediyesi Etüd ve Projeler Dairesi Başkanı - Y.Mimar
Zeynep DURMUŞ ARSAN Doç. Dr. Mimar
Aslıhan DEMİRTAŞ Y. Mimar
Gülsu ULUKAVAK HARPUTLUGİL Doç Dr. Mimar
Koray VELİBEYOĞLU Prof. Dr. Şehir Plancısı
Nurdan YILDIRIM Doç. Dr. Makine Mühendisi
Mehmet Bengü ULUENGİN Prof. Dr. Mimar
Özgür GÜLLER Y. Mimar
Murat Doğru Şehir Plancısı - Yeşil Bina Uzmanı
08 Mayıs 2023
21 Mayıs 2023
26 Mayıs 2023
17 Temmuz 2023
19 Temmuz 2023
29 Temmuz 2023
04 Ağustos 2023
Birinci aşamanın jüri tarafından değerlendirilmesi sonucunda, ikinci kademeye kalan yarışmacılara, yazışma adresinde belirtilen adrese, değerlendirme raporları ve jüri tavsiyeleri ile birlikte bildirim yapılacaktır.
16 Ekim 2023
18 Ekim 2023
21 Ekim 2023
26 Ekim 2023
Yarışma sonuçlarının ilanıyla birlikte duyurulacaktır.
700.000 TL
600.000 TL
400.000 TL
100.000 TL
100.000 TL
100.000 TL
100.000 TL
100.000 TL